Kamaç Ne Demek? İzmirli Bir Gençten Mizahi Bir Bakış
İzmir’de yaşayan, 25 yaşında, sürekli espri yapan ama her şeyin altını çizip kafa yoran biri olarak “Kamaç ne demek?” diye sorulunca, tam anlamıyla bir iç hesaplaşma başlıyor. Ciddi ciddi düşünürken bir yandan da aklımda gülümsememe engel olamıyorum. Çünkü “kamaç” kelimesi ne kadar ciddi bir anlam taşıyor gibi görünse de, aslında çoğu zaman bizim hayatta karşılaştığımız küçük, komik ve abartılı durumlarla ilişkilendirilebilecek bir şey. Durun, anlatacağım…
“Kamaç” Kelimesiyle İlk Karşılaşmam
Bunu bir anı gibi anlatacağım. Geçenlerde arkadaşlarımın arasında bir sohbet dönerken, biri aniden “Kamaç ne demek?” diye sordu. Yani, normalde ben de herkes gibi hemen bir kelimenin anlamını veririm; ama bu sefer kafamda bir ampul yanmadı. “Yani, kamaç…” diye uzattım. Birden bütün arkadaşlarım beni izlemeye başladı. “Kamaç” hakkında derinlemesine bir konuşma yapmak zorunda kaldım. Sonuçta, kelimeyi duymamış olmak, İzmirli bir genç olarak bana büyük bir utanç kaynağı olabilir.
Ama neyse ki, kelimenin anlamı aklıma geldi: Kamaç, aslında halk arasında “şaka” veya “dalga geçmek” anlamında kullanılan bir kelime. Ama bu şakanın öyle bir yeri var ki, ciddi ciddi düşmanınıza bile yapabileceğiniz, hatta bazen komik olsa da karşınızdaki kişiyi bunalttığınız bir düzeye gelebiliyor. Yani “Kamaç” demek, bir bakıma: “Hadi gel biraz abart, biraz daha eğlenceli ol!” demek gibi. Gerçekten bazen dostça bir kamaç, insanı bayağı yere serebiliyor.
Kamaç Ne Demek? Şaka mı, Gerçekten Ciddi mi?
Biraz düşündüm: Kamaç kelimesinin altında ne var? Ne zaman kullanıyoruz? Durum biraz karışık, ama bence bu kelime, insanların bazen “ya ciddi olalım” dediği anlarda, birdenbire ortama gelen mizahi bir parantez. Mesela geçen hafta bir kafede arkadaşım tam ciddi bir konu hakkında konuşuyordu, ben de hemen dedim ki: “Abi, o zaman sen de gel, kamaçla bunu çöz!” Düşünmedim bile. Sonra fark ettim, bu “şaka” aslında biraz kafa karıştırıcı olabilirdi. Çünkü bazen bir kişinin tam anlamıyla “kamaç” yapması, ciddi bir konuyu küçümsemek gibi algılanabiliyor.
Ama bir de “kamaç” yapmanın ne kadar tehlikeli bir şey olduğunu fark ettim. Şimdi bir örnek vereyim: Düşün, bir iş yerinde çalışıyorsun, toplantı var, herkes gerçekten önemli bir konu üzerine konuşuyor. Ben de, biraz eğlenceli bir şeyler söylesem ne olur diye düşünmeye başlıyorum. Bir anda, “Kamaç yapalım, ama ciddi kalalım!” diyorum. Hahaha! Herkes bana bakıyor. İşte bu, “kamaç” yapmanın yanlış zaman ve yerde kullanılması…Bazen “kamaç” gerçekten de olayın büyümesine neden oluyor.
Arkadaşlar Arasında Kamaç Yapmanın İncelikleri
Bir de şunu fark ettim, arkadaşlar arasında kamaç yapmak daha kolay. Çünkü bizim aramızda dil ve şaka anlayışı çok güçlü. Ama bir noktada, şaka sınırını aşabiliyoruz. Mesela geçenlerde, “Kamaç ne demek?” diye bana soran arkadaşım, ilk başta şaka yapmak istediğini söyledi. Fakat sonra o kadar derin bir şaka yaptı ki, anlamadım bile. Bir arkadaşım bir gün bana, “Sen nasıl bir insansın, her şeyin altını kazıyorsun” dedi. Ama asıl eğlenceli kısım şuydu: O kadar derin anlamlar taşıyan bir “kamaç” yapmıştık ki, sonradan birbirimize neredeyse ciddi ciddi çözüm önerileri sunmaya başlamıştık! O zaman anladım: Kamaç, eğlencenin yanında bazen gerçek anlamda ciddi bir düşünceyi bile ortaya çıkarabiliyor.
Kamaç’ın Sosyal Hayatımızdaki Yeri: Herkes Mizah Bekliyor!
Kamaç ne demek, sorusunun bir başka yanıtı da aslında sosyal hayatımızla ilgili. Artık insanlar şaka yapmadan sohbet etmiyor. “Kamaç” yapma dürtüsü öyle bir noktaya gelmiş ki, artık hepimiz her şeyin içinde biraz mizah arıyoruz. İşte böyle zamanlarda, “Kamaç” kelimesi gündelik hayatta bir iletişim aracı haline geliyor. O kadar çok karmaşık şeyler konuşuyoruz ki, bazen hayatın ciddiyetinden bunalmışken, bir şaka veya birkaç “kamaç” insanı rahatlatıyor.
Geçen gün, bir arkadaşım yine tam ciddi bir konu anlatıyordu ve ben de yine her zamanki gibi araya girdim. “Aman abi, hep bunu mu konuşacağız, hadi gel kamaç yapalım!” dedim. Ciddiyetin ve sorumluluğun dibine vurarak, arkadaşımı güldürmeye çalıştım. Ama aslında içten içe düşündüm: Ya her şeyi bu kadar ciddiye almasak, belki de hepimiz daha rahatlarız. Hadi ama, ne demek yani? Gülerken de, düşünerek de yaşanmaz mı?
Kamaç, Ciddiyet ve Dengeyi Bulmak
Sonuçta, “Kamaç ne demek?” sorusuna net bir cevap buldum diyebilirim. Kamaç, bir noktada insanı güldüren, ortamı ısıtan ama doğru zamanda ve doğru şekilde kullanılmazsa da bir işe yaramayan bir şey. Bazen “kamaç” yaparken, sınırı aşmak kolay olabilir, çünkü bazen şaka yaparak insanlar arasında hoş bir gerilim yaratabiliriz. Ama buna dikkat etmek lazım. Kamaç yaparak eğlenmek çok güzel, ama gerçekten doğru zaman ve yer olduğunu unutmamalıyız.
İzmir’in enerjik havasında, arkadaşlar arasında “kamaç” yapmak ne kadar doğal olsa da, daha geniş bir sosyal ortamda bu sınırları aşmak bazen istenmeyen sonuçlara yol açabiliyor. Ama işte hayatın en güzel tarafı: Hepsine dikkat etmek, dengeyi kurmak. Ve bir noktada, hayatımıza giren her “kamaç”, biraz daha fazla gülmemize ve düşünen kafa yapımızla, çevremizdekilere de esprili bir bakış açısı kazandırmamıza yardımcı oluyor.