Diyarbakır’ın saklı cevheri: Lice
 Bölge, antik çağlarda Bırkleyn Mağaraları gibi mağaralarda bulunan Asur kral kabartmalarıyla da tanınıyor. ([nerdenerede][2]) Yani düşündüğünüzden çok daha eski bir yer burası. O kadar eski ki, sadece bir “ilçe” demek yetmez; bir medeniyet katmanı gibi.
Tarih boyunca Medler, Persler, Roma ve Osmanlı gibi pek çok egemenlik için harita üzerinde bir nokta oldu. ([DİYARBAKIR HAFIZASI][3]) Bu çeşitlilik, bugün Lice’de hissedilen kültürel derinlik ve farklı izlerin sebebi.
Ne ile meşhur? Çok yönlü bir ilçe
Doğal güzellikleriyle
Lice, dağların arasında, yüksek rakımlı doğasıyla bir “kaçış” sunuyor. ([nerdenerede][2]) Özellikle doğa yürüyüşçüleri için kanyonlar, ormanlar, berrak akarsular ve mağaralar var. Sadece şehirden değil, ruhunuzdan da bir parça oraya bırakıp gelmek mümkün. Mesela Bırkleyn Mağaraları, doğa tutkunlarının adeta bir ‘hazine haritası’. ([nerdenerede][2])
Tarihî ve kültürel değerleriyle
Lice, yalnızca doğa değil — mitolojik anlatılar, antik kalıntılar, eski uygarlıklar burada soluk almış. ([diyarbakir.ktb.gov.tr][4]) Bu da “sadece doğasıyla güzel” tanımını aşan bir yön katıyor: taşlar, mağaralar, köyler… Hepsi bir zaman diliminin tanığı.
Ekonomi ve yerel yaşamıyla
Tarım, hayvancılık, badem, fıstık, soğan gibi ürünler Lice’nin geçimini destekliyor. ([Vikipedi][5]) Bu, “burada kimse yaşamıyor” klişesini yıkıyor: köylerde, vadilerde hayat devam ediyor. Bir yandan modernleşme rüzgârı; diğer yandan geleneksel değerlerin sürdüğü bir yer.
Beklenmedik ilişkilendirme: Lice ve “sessizlik turizmi”
Biraz da farklı düşünelim: Bugün şehir hayatının hızından, gürültüsünden kaçan insanlar için “sessizlik” bir lüks hâline geldi. Lice, doğa içerisinde, tarih katmanları arasında bir sessizlik vadisi sunabilir. Fotoğraf tutkunları için mağara içleri, kayalıklar; botanikle ilgilenenler için endemik bitkiler burada ışık tutabilir. ([nerdenerede][2]) Ayrıca kültürel bir turist için, büyük turizm merkezlerinin “herkesin fotoğraf çektiği” yerlerinden kaçış anlamı taşıyor. Yani Lice, hem içsel bir keşif alanı hem de zamana karşı tanıklık noktasında pozisyon alabilir.
Geleceğe bakış: Lice’nin potansiyeli
Lice’nin sahip olduğu doğal ve tarihî miras, sürdürülebilir bir turizmle birleştiğinde büyük bir fırsata dönüşebilir. Ancak bu fırsatın önünde bazı engeller var: altyapı, tanıtım, ulaşım gibi. İlçe henüz kitle turizmine teslim olmadan “ön safhada” bulunuyor. Bu da bir avantaj: doğru yaklaşımlarla, doğaya zarar vermeden, deneyim odaklı bir turizm modeli geliştirilebilir.
Aynı zamanda yerel halkın, tarım-hayvancılık deseninde yaşamını güçlendirmesi, doğal kaynakların korunması ile birlikte “ikinci bir turizm ekonomisi” yaratabilir. Ve bu model, Lice’yi sadece gezilecek bir yer değil, “hikâye anlatılan” bir mekan haline getirebilir.
Arkadaşça sohbetle kapanış
Yazarken düşündüm de: Lice aslında “meşhur” kelimesinin ötesinde bir anlatı taşıyor — köklerin derinliği, dağların sessizliği, taşların hikâyesi… Şimdi size soruyorum:
Sizce Lice gibi az bilinen yerlerin turizmde öne çıkması mı yoksa geleneksel yaşam tarzını koruması mı daha önemli?
Ve eğer bir gün yola çıkıp Lice’yi keşfe gitseydiniz, bu ilçede ilk neyi görmek isterdiniz: mağaraları mı, doğayı mı, yoksa köy yaşamını mı?
Yorumlarınızı bekliyorum; birlikte düşünelim, birlikte keşfedelim.
[1]: “Lice – DİTAV”
[2]: “Lice Doğal Güzellikleri – En Güzel 10 Yer Önerisi | nerdenerede.com”
[3]: “Anka kuşu misali bir ilçe: Lice – DİYARBAKIR HAFIZASI”
[4]: “LİCE – diyarbakir.ktb.gov.tr”
[5]: “Lice – Vikipedi”